Muốn định cư ở Phần Lan, các thông tin cơ bản về hệ thống chính phủ, luật pháp và chế độ an sinh xã hội khi định cư Phần Lan là những điều cần phải tìm hiểu trước khi có ý định sinh sống tại quốc gia này. Vậy những điều trên bao gồm những gì?
Hệ thống chính phủ và luật pháp cần biết khi định cư Phần Lan
Hệ thống chính phủ và luật pháp khi định cư Phần Lan hoàn toàn khác so với Việt Nam. Để tránh bỡ ngỡ khi sinh sống tại đây dành cho người Việt, HappyCitizen sẽ giới thiệu cụ thể cho bạn các thông tin như sau:
Luật Phần Lan được luật hóa và dựa trên luật pháp Thụy Điển và rộng hơn là bộ luật La Mã. Hệ thống tư pháp của Phần Lan là một hệ thống luật dân sự được phân chia giữa những tòa án với thẩm quyền dân sự và hình sự thường xuyên với những tòa án hành chính có thẩm quyền đối với các vụ kiện giữa các cá nhân và chính quyền công.
Hệ thống tòa án dân sự và quyền tài phán hình sự bao gồm các tòa án địa phương, tòa phúc thẩm khu vực và Tòa án tối cao. Chi nhánh hành chính của tòa án bao gồm các tòa án hành chính và Tòa án hành chính tối cao. Bên cạnh đó, các tòa án thông thường, có một vài tòa án đặc biệt ở chi nhánh nhất định của chính quyền. Ngoài ra còn có một Tòa án Tối cao chuyên luận tội đối với các cáo buộc hình sự chống lại các cán bộ cấp cao trong chính quyền.
Hình phạt cho việc vi phạm luật pháp ở Phần Lan bao gồm quản chế, phạt tiền và phục vụ cộng đồng. Ngộ sát, buôn bán ma túy và các tội nghiêm trọng khác thường bị phạt 9 năm tù. Phần Lan tuyên án chung thân đối với tội giết người có chủ định trước nhưng cũng sẽ trao án treo cho tù nhân sau 10 – 15 năm. Phần Lan đã bãi bỏ án tử hình vào năm 1971.
Hệ thống an sinh xã hội của luật định cư Phần Lan cung cấp cho người nhập cư những gì?
Đối với luật định cư Phần Lan dành cho người lao động, hệ thống an sinh xã hội là thứ nhiều người lao động nhập cư quan tâm. Mô hình an sinh xã hội Bắc Âu, trong đó có Phần Lan, thường được nhắc tới như sự cân bằng hài hòa giữa tăng trưởng kinh tế và an sinh xã hội. Vậy hệ thống trên cung cấp cho người lao động nhập cư những gì?
- Bảo hiểm ốm đau: Luật bảo hiểm ốm đau ra đời vào năm 1963 nhằm cung cấp bảo hiểm y tế cho người dân Phần Lan. Luật quy định tất cả công dân đều được bảo hiểm khi ốm đau. Các hệ thống chăm sóc sức khỏe ở bệnh viện và trung tâm y tế đều miễn phí. Phụ nữ khi sinh đẻ được thanh toán trung bình khoảng 80% thu nhập trong thời gian 1 năm. Người sống độc thân có 1 con được thanh toán 92% thu nhập khi ốm đau, trong khi người độc thân không có con được thanh toán 77% thu nhập. Đối với những gia đình có cả vợ chồng và con, mức thanh toán bảo hiểm khi ốm đau là khoảng 90% thu nhập thực tế. Quỹ bảo hiểm ốm đau chủ yếu do nhà nước chi trả; người nhận trả thông qua 2% thuế thu nhập, chủ sử dụng lao động trả 1% lương của người lao động.
- Bảo hiểm thất nghiệp: Năm 1984, Phần Lan cải cách Luật An sinh thất nghiệp, trong đó tất cả công dân Phần Lan từ 17 đến 64 tuổi đều được hưởng bảo hiểm khi thất nghiệp. Mức trợ cấp thất nghiệp cho những người đang tìm việc làm là 70 Fmk/ngày và người thất nghiệp được hưởng trợ cấp này ít nhất là 500 ngày trong giai đoạn 4 năm. Những người gần 60 tuổi không có khả năng tìm việc có thể được trợ cấp thất nghiệp tương đương với một mức lương tàn tật cho tới khi họ đến tuổi được nhận lương hưu. Giới chủ và nhà nước đóng góp 95% cho quỹ bảo hiểm thất nghiệp trong khi người lao động chỉ phải đóng 5%.
- Trợ cấp gia đình được thực hiện dưới nhiều hình thức. Các bậc cha mẹ được nhận thông tin, hỗ trợ, tư vấn cha mẹ và sức khỏe, tiêm chủng trước và sau khi sinh con tư các bệnh viện chăm sóc sức khỏe của nhà nước. Các bệnh viện này cũng giám sát về thể lực, thần kinh và điều kiện xã hội của trẻ em và thu nhập số liệu phục vụ cho các mục tiêu sức khỏe cộng động.
- Dịch vụ chăm sóc trẻ em: Theo luật, các trung tâm chăm sóc cộng đồng cho các gia đình Phần Lan là hình thức phổ biến với mức phí thấp. Chất lượng cao của các trung tâm này làm cho phụ nữ Phần Lan yên tâm làm việc hơn.
- Lương hưu: Vào cuối thập niên 80, Luật Hưu trí quốc gia được cải cách nhằm mở ra cơ hội cho tất cả mọi người ở độ tuổi trên 16 tuổi. Thậm chí người nước ngoài ở Phần Lan, dù không phải là người có nguồn gốc Bắc Âu, cũng được hưởng lợi từ luật này nếu đã định cư ở Phần Lan trong thời gian ít nhất 5 năm. Độ tuổi được hưởng lương hưu là 65 tuổi, và dao động trong độ tuổi từ 50 đến ngoài 60 nếu như người đó nằm trong trường hợp bị thất nghiệp lâu ngày.
- Hệ thống y tế: Vào nửa thập niên 80, người dân Phần Lan được hưởng tiêu chuẩn chăm sóc sức khỏe như ở các nước phát triển cao. Luật Chăm sóc sức khỏe 1972 đã tạo điều kiện cho sự ra đời của khoảng 2,000 trung tâm y tế địa phương, mỗi trung tâm phục vụ tối thiểu 10,000 người. Mục tiêu cơ bản của Luật 1972 là tạo điều kiện cho tất cả người dân Phần Lan tiếp cận bình đẳng với dịch vụ chăm sóc sức khỏe, không tính đến thu nhập hoặc nơi họ sinh sống. Phần lớn, dịch vụ của các trung tâm ý tế không phải trả phí, nên chính quyền trung ương hỗ trợ để tăng nguồn tài chính cho các chính quyền địa phương. Sự hỗ trợ này chiếm khoảng từ 30% đến 65% chi phí khám chữa bệnh. Giữa thập niên 80, khoản chi phí dành cho chăm sóc sức khỏe cơ bản là 40%, so với 10% năm 1972. Phần lớn các trung tâm y tế có ít nhất 3 bác sĩ và khoảng 7 nhân viên trên 1 bác sĩ. Do được đào tạo nghiệp vụ cao, các ý tá có trình độ tương đương bác sĩ ở nhiều nước khác. Phần lớn các trung tâm đều có bà đỡ có nghiệp vụ cao kết hợp với chương trình chăm sóc trước khi sinh tăng cường, khiến cho tỷ lệ trẻ sơ sinh tử vong ở Phần Lan rất thấp, chỉ có 6,5 trên 1,000 trẻ. Giữa thập kỷ 80, các bệnh viện công có khoảng 50,000 giường, 40 bệnh viện tư nhân có khoảng 3,000 giường. Có thêm 20,000 giường cho bệnh nhân tại các trung tâm y tế, viện dưỡng lão và các cơ sở phúc lợi khác.
Luật pháp và chế độ an sinh xã hội là một trong những điều cơ bản đối với luật định cư Phần Lan. Nếu bạn muốn định cư Phần Lan, vui lòng liên hệ với HappyCitizen qua Hotline 0901 151 939 hoặc info@happycitizen.net để được tư vấn các chương trình định cư phù hợp.
